آسانسور و مقررات ملی ساختمان
تعریف آسانسور :
۱-۱ آسانسور وسیله ای دائمی است در ساختمانها که برای جابجایی عمودی افراد،۱-۲ بار و یا هر دو که در ترازهای معین توقف میکند و دارای یک اتاقک (کابین) است. این اتاقک بین حداقل دو ریل راهنما از جنس سخت (صلب) که عمودی (یا با حداکثر انحراف ۱۵ درجه از خط قائم) هستند،۱-۳ حرکت می کند.
آسانسوربه دو گروه اصلی تقسیم می شوند:
۱-آسانسورهایی که اشخاص مجاز به سوار شدن در آن هستند (از قبیل مسافربر،مسافربر باربر، تخت بر): ساختار و ابعاد اتاقک این آسانسورها طوری است که به آسانی برای مسافرین و بارهای مورد نظر قابل دسترسی و استفاده است.
۲-آسانسورهایی که اشخاص مجز به سورا شدن در آن نیستند (خدماتی یا Service Lift، غذابر،کتاب بر): که ابعاد و ساختار اتاقک این آسانسور های طوری است که برای انسانها قابل دسترسی و استفاده نباشد. برای تحقق این امر سطح کف ان از یک متر مربع، عمق آن از یک متر و ارتفاع آن از ۲٫۱ متر بیشتر نباشد.
۲-۱ نوع، ظرفیت، سرعت و تعداد آسانسورهای هر ساختمان بایستی متناسب با کاربری ، تعداد طبقات و جمعیت ساکن در آن انتخاب شود.
۳-۱ در ساختمانهائی که احتمال عبور و مرور افراد معلول با صندلی چرخ دار وجود دارد باید حداقل یک دستگاه آسانسور با حداقل ظرفیت ۸ نفره ۶۳۰ کیلوگرم و بازشو درب ۸۰ سانتی متر پیش بینی گردد.
۴-۱ در انتخاب موقعیت، تعداد و ظرفیت اسانسورها ضوابط سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی بایستی پیش بینی و اجرا شود.
چاه آسانسور
۱-۲ دیوارهای چاه آسانسور باید بدون شکاف باشند. تنها جاهای باز مجاز دربهای طبقات ، دریچه های بازدید و سوراخهای محل عبور سیم بکسلها و کابلهای برق و فرمان می باشند.
۲-۲ دیواره های جانبی و سقف چاه آسانسور باید مقاومت مکانیکی کافی برای عملکرد ترمز ایمنی (پاراشوت) داشته باشند.
۳-۲ در صورتیکه چاه دارای دربهای اضطراری و بازرسی است حرکات کابین منوط به بسته بودن کلیه این دربها نیز می باشد.
۴-۲ سطح داخلی دیواره چاه آسانسور در کابینهای بدون درب باید در سمت ورودی کاملاً صاف بوده و هرگونه ناصافی در آن کمتر از ۵ میلی متر باشد.
۵-۲ چاه باید دارای روشنایی مناسب در هر طبقه بوده و هوای داخل آن قابل تهویه طبیعی باشد.
۶-۲ هیچ وسیله ای غیر ازتجهیزات آسانسور نباید از چاه آسانسور عبور داده شود.
۷-۲ حداقل ابعاد چاه ، چاهک و موتورخانه بایستی متناسب با ظرفیت و سرعت آسانسور در نظر رفته شود (بطور مثال یکی از جداول ISO در تصویر شماره ۱ آمده است.)
موتورخانه آسانسور
۱-۳ سیستم محرکه و قطعات گردنده بایستی دراتاق ویژه ای با دیوار و سقف و دربهای محکم که تنها می تواند در دسترس افراد مسئول قرار گیرد باشد.
۲-۳ فلکه های کشش و گاورنر بشرطی که در هنگام بازرسی و تعمیرات و نگهداری در دسترس باشد می تواند در محوطه داخل چاه قرار گیرد.
۳-۳ موتورخانه نباید حاوی هر گونه وسائلی غیر از تجهیزات آسانسور باشد مگر وسائل روشنایی – تهویه هوای موتورخانه و وسائل اطفاء حریق
۴-۳ موتورخانه باید در مقابل بارها و نیروهایی که در معرض آن قرار می گیرد مقاوم باشد، گرد و غبار را به خود جذب نکند و کف آن لغزنده نباشد.
۵-۳ ابعاد موتورخانه باید به اندازه ای باشد که سرویس و دسترسی به کلیه تجهیزات داخل ان آسان و ایمنی پرسنل نیز تامین شود. ارتفاع زیر سقف ان از روی سقف چاه حداقل ۸٫۱ متر باشد.
۶-۳ یک یا چند قلاب باید جهت بالابردن تجهیزات سنگین هنگام نصب یا در مواقع تعمیر ، در سقف موتورخانه تعبیه شود.
۷-۳ درب ورودی موتورخانه باید متناسب با تجهیزات نصب شده د رموتورخانه یا حداقل عرض ۶٫۰ و ارتفاع ۸٫۱ متر باشد دریچه ها با حداقل ابعاد ۸٫۰ * ۸٫۰ و دارای تحمل بار حداقل ۲ نفر (حدود ۲۰۰۰ نیوتن) باید قفل دار بوده و بدون کلید از درون باز شود.
ریلهای آسانسور
۱-۴ کابین و وزنه تعادل بایستی هرکدام بوسیله حداقل دو ریل راهنمای سخت، هدایت شوند.
۲-۴ توان و استحکام ریلها ، متعلقات و اتصالات انها باید جهت تحمل نیروهای ناشی از عملکرد ترمز ایمنی (پاراشوت) و همچنین انحنا و پیچشهای ناشی از بار نامتعادل داخل کابین ، کافی باشد.
درب طبقه
۱-۵ درب طبقات باید فاقد هرگونه منفذ و لبه های تیز و برنده باشد و فاصله بین لبه ها و چهارچوب از ۶ میلیمتر تجاوز ننماید.
۲-۵ دربها و چهارچوبها بایستی ترجیحا فلزی و یا از جنسی ساخته شود که با گذشت زمان تغییر شکل نیابد.
۳-۵ ارتفاع دربهابی طبقات حداقل دو متر باشد، کف درگاه بایستی مقاوم به بارهای وارده باشد.
۴-۵ نیروی بسته شدن دربهای اتوماتیک نباید درحدی باشد که به اشخاص آسیبی برسد. نیروی لازم جهت جلوگیری ازبسته شدن درب نبایستی از ۱۵۰ نیوتن تجاوز کند. (بوسیله نیرو سنج)
۵-۵ هنگام عبور و یا گیر کردن مسافر بین دربها، باید درب بصورت اتوماتیک باز شود.
۶-۵ بمنظور تشخیص حضور کابین در طبقه در درهای لولائی دریچه ای با پوشش شفاف که دارای مقاومت مکانیکی کافی باشد و رد صورت شکسته شدن ریخته نشود باید تعبیه گردد.
۷-۵ درب طبقه در هیچ شرائطی بجز هنگام توقف کابین مقابل همان طبقه نباید باز شود (تا ۲۰ سانتی متر بالاو پائین طبقه نیز مجاز می باشد.)
۸-۵ درب طبقات بایستی دارای قفل با مقاومت مکانیکی کافی ومقاوم در مقابل گرد و غبار که پس از قفل شدن تحت هیچشرایطی باز نشده و حرکت کابین منوطبه اطمینان از قفل شدن آن (با وسیله الکتریکی و مکانیکی باشد.
۹-۵ قفلها بایستی بشکلی باشند که در صورت لزوم از بیرون با کلید مخصوص توسط افراد مسئول بازشوند.
۱۰-۵ دربهای طبقات پس از بازشدن اضطراری و در صورت رها شدن بایستی بصورت خودکار بسته شوند.
اتاقک (کابین) و وزنه تعادل
۱-۶ ارتفاع درب کابین و همچنین ارتفاع مفید کابین بایستی حداقل ۲ متر باشد.
۲-۶ حداکثر سطح قابل استفاده کابین متناسب با وزن طبق جدول ۱-۱و حداقل آن متناسببا تعدا نفرات بایستی طبق جدول ۲-۱در نظر گرفته شود.
۳-۶ کابین بایستی حتما مجهز به ترمز ایمنی (پاراشوت) مناسب باشد.
۴-۶ کابین بایستی دارای روشنایی مناسب باشد.
۵-۶ دیواره ها ، سقف و بدنه کابین می بایستی کاملا پوشیده باشد بجز ورودی کابین ، دریچه اضطراری و محلهای تحویه هوا.
۶-۶ در جلو استانه کابین می بایستی صفحه ای جهت جلوگیری ورود پا به زیر کابین با ارتفاع حداقل ۷۵ سانتی متر و لبه شیب دار ۱۰ سانتی متر نصب شود.
۷-۶ کابین بایستی دارای درب باشد. دربهای کشوئی افقی و عمودی با حفاظتهای خاصی جهت کابین بکار می روند.
۸-۶ چنانچه به دلایلی کابین بدون درب باشد بایستی ایمنی مسافران با نصب تجهیزات حفاظتی بین دیواره های اطراف ورودی تامین گردد.
۹-۶ درب کابین باید دارای وسیله ای الکتریکی باشد که هنگام باز بودن یا باز شدن ان ، کابین حرکت نکند یا متوقف شود.
۱۰-۶ در محدوده تراز طبقه، در صورت لزوم بایستی بتوان درب کابین را با دست و اعمال حداکثر نیروی ۳۰۰ نیوتن باز نمود.
۱۱-۶ سقف کابین بایستی تحمل وزن حداقل دو نفر را داشته باشد.
۱۲-۶ برای تسهیل بازرسی و سرویس آسانسور ، روی سقفکابین تجهیزاتی به ترتیب زیر در محل مناسبی باید نصب گردد.
الف-یک کلید دو حالته جهت انتخاب وضعیتهای عادی یا بازرسی
ب-دو عدد شستی برای حرکت کابین درجهتهای بالا و پائین با سرعت کم حداکثر تا ۶۳٫۰ متر بر ثانیه که با فشار مداوم کار می کند.
ج- یک کلید توقف اضطراری دو حالته (STOP)
۱۳-۶ هنگام انتخاب وضعیت بازرسی از روی کابین ، فرمان آسانسو را از شستی های داخل کابین و طبقات نباید امکان پذیر باشد ولی کلیه کلیدهای ایمنی باید کماکان موثر باشند.
۱۴-۶ وزنه های تعادل داخل قاب مربوطه بایستی بطریقی باشند که در اثر ضربات احتمالی شکسته نشده واز قاب خارج نشوند.
۱۵-۶ دیواره ها،کف،سقف،قاب و کفشکهای کابین و قاب وزنه باید مقاومت کافی در برابر نیروهای وارده در هنگام کارکرد عادی،عملکرد ترمز ایمنی و (پاراشوت) و برخورد احتمالی روی ضربه گیرها را داشته باشد و نباید از موادی ساخته شده باشند که سریع آتش بگیرند یا در اثر گرما گازهای خفه کننده ایجاد کنند.
فواصل بین دیوار چاه کابین و فاصله بین کابین و وزنه تعادل
۱-۷ در آسانسورهای با درب کابین فاصله بین سیل کابین و سیل دربهای طبقات نباید از ۵٫۳ سانتیمتر بیشتر باشد.
۲-۷ در آسانسورهای بدون درب کابین، فاصله افقی بین سطح داخلی چاه آسانسور و سیل کابین یا چهارچوب آن نبایستی از ۲ سانتیمتر بیشتر باشد.
۳-۷ فاصله بین کابین و متعلقات ان با وزنه تعادل و متعلقات ان حداقل می بایستی ۵ سانتیمتر باشد.
۴-۷ غیر از موارد فوق الذکر حداقل فاصله افقی کابین و قاب وزنه و متعلقات آنها ب دیواره چاه و موانع احتمالی داخل آن می بایستی حداقل ۵ سانتیمتر باشد.
سیم بکسلها و ایمنی های مکانیکی (ترمز ایمنی-گاورنر-ضربه گیر)
۱-۸ سیم بکسلهای متصل به کابین و وزنه تعادل می بایستی حتما ازجنس فولاد، حداقل ۲ رشته با حداقل قطر ۸ میلیمتر باشند و مخصوص آسانسور ساخته شده باشند.
۲-۸ ضریب ایمنی سیم بکسل در صورتی که تعداد سیم بکسلها ۳ رشته یا بیشتر باشند حداقل ۱۳ و در صورتیکه ۲ رشته باشد حداقل ۱۶ می باشد.
۳-۸ حداقل نسبت بین قطر فلکه ها به قطر سیم بکسل ۴۰ می باشد.
۴-۸ بارهای وارده میبایستی بصورت یکسان روی کلیه رشته های سیم بکسل توزیع گردد.
۵-۸ کلیه فلکه های گیربکس و هرزگرد بایستی دراای مانع خروج سیتم بکسلاز شیار باشند.
۶-۸ ترمز ایمنی (پاراشوت) صرفا هنگام پائین آمدن کابین فعال بوده و بوسیله فکها یا قرقره های درگیر با ریلها که در اثر افزایش سرعت کابین از گاورنر فرمان می گیرد، عمل می کند.
۷-۸ ترمز ایمنی (پاراشوت) برای آسانسورهای با سرعت حداکثر یک متر بر ثانیه از انواع لحظه ای یا نوع تدریجی (PROGRESSIVE) و برای سرعتهای بیشتر از یک متر بر ثانیه حتما از نوع تدریجی (PROGRESSIVE) باشد.
۸-۸ ترمز ایمنی (پاراشوت) می بایستی ترجیحا در پائین ترین قسمت کابین مستقر شده و پس از عمل کردن فقط با بالا اوردن کابین آزاد گردد.
۹-۸ وسیله ای الکتریکی باید قبل از عملکرد کامل ترمز ایمنی یا درست هنگام ایستادن کابین موتور را از کار بیاندازد.
۱۰-۸ کنترل کنندههای سرعت (گاورنرها) می بایستی متناسب با سرعت نامی آسانسور و رعایت مقررات مربوطه (EN۸۱-۹٫۹) تنظیم و ثابت شده باشد.
۱۱-۸ سیم بکسل گاورنر می بایستی با قطر حداقل ۶ میلیمتر، دارای حداقل ضریب اطمینان ۸ و بسیار انعطاف پذیر باشد.
۱۲-۸ کنترل کننده های سرعت (گاورنر) بایستی دارای وسیله ای الکتریکی باشد که پس از عملکرد تا آزاد نکردن کابین از حرکت ان جلوگیری نماید.
۱۳-۸ آسانسورها بایستی دارای ضربه گیرهای کابین و وزنه تعادل باشند که در پائین ترین حد حرکت کابین و وزنه تعادل و بر روب ستونهائی (سکوهائی) نصب می شوند و نوع مناسب آنها ب توجه به سرعت و ظرفیت آسانسورها انتخاب می شود.
۱۴-۸ ضربه گیرهای سیار که با کابین و وزنه تعادل در حرکت هستند، بایستی با ستونهای (سکوهای) حداقل نیم متر ارتفاع که در پائین ترین حد حرکت کابین و وزنه تعادل (در چاهک) تعبیه شده اند تماس حاصل نمایند.
۱۵-۸ در هر صورت هنگام نشستن کابین روی ضربه گیرها بایستی فضای مناسب در چاهک بعنوان جان پناه وجود داشته باشد.
سیستم محرکه آسانسور
۱-۹ هر آسانسور باید حداقل یک سیستم محرک مخصوص به خود داشته باشد.
۲-۹ حرکت دادن آسانسور به دو روش مجاز است.
۱-سیستم اصطکاکی (BY TRACTION) با استفاده از سیم بکسل و فلکه و وزنه تعادل
۲-سیستم مستقیم (POSITIVE DRIVE) این سیستم چه از نوع وینچی بدون وزنه تعادل و چه از نوع زنجیری فقط برای سرعتهای کمتر از ۶۳٫۰متر بر ثانیه مجاز است.
۳-۹ آسانسور باید مجهز به سیستم ترمزی باشد که در مواقع قطع منبع تغذیه موتور اصلی و یا مدارهای فرمان بصورت خودکار سیستم محرکه را متوقف نماید.
۴-۹ سیستم ترمز باید یک ترمز الکترومکانیکی (اصطکاکی) داشته باشد.
۵-۹ سیستم ترمز باید بدون هیچگونه تاخیری پس از قطع مدار بازکننده ترمز، عمل نماید. (دیود با خازنی که بطور مستقیم به ترمینال سیم پیچی ترمز متصل است بعنوان یک وسیله تاخیر دهنده محسوب نمی شود.)
۶-۹ فشار کفشکهای ترمز باید توسط نیروی فنر تامین شود.
۷-۹ ترمز باید دارای حداقل دو کفشک بالنتهای نسوز باشد که روی دیسک یا استوانه عمل می کنند.
۸-۹ استفاده از ترمز نواری ممنوع است.
۹-۹وجود چرخ طیار یا وسیله دیگری برای رساندن کابین در حالت اضطراری تا سر طبقه ضروریست.
۱۰-۹ برای قسمتهای گردنده در دسترس با سطح ناصاف نظیر زنجیرها، چرخ زنجیرها و چرخ دنده ها بایستی حفاظت موثری پیش بینی شود.
۱۱-۹ کلیه اجزا گردنده با سطح صاف بایستی به رنگ زرد باشد.
لوازم و تجهیزات و حفاظتهای الکتریکی
1-10 کنتاکتورهای اصلی طبق استاندارد CENELEC HD 419 و IEC 158.1.mod بصورت زیر طبقه بندی می شوند.
الف-برای موتورهای a.cکنتاکتورهای AC-3
ب-برای قدرت d.c کنتاکتورهای DC-2
2-10 رله ها طبق استانداردهای CENELEC HD 420 و IEC 158.1.mod
الف- AC-11 برای کنترل کردن الکترو مگنتهای AC
ب- DC-11 برای کنترل کردن الکترو مگنتهای DC
3-10 تغذیه موتورهای محرکه اصلی چه از نوع DC و چه از نوع AC بایستی به وسیله دو کنتاکتور مستقل قطع شود.
4-10 موتورهایی که بطور مستقیم به شبکه متصل می شوند باید دارای حفاظت در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار الکتریکی باشند.
5-10 حفاظت اضافه بار الکتریکی OVER LOAD پس از عمل نمودن نباید بطور خودکار به حالت اولیه برگردد.
6-10 چنانچه حفاظتی با افزایش درجه حرارت سیم پیچ موتور فرمان می گیرد، می تواند بطور خودکار پس از آنکه موتور به اندازه کافی خنک شد از مدار خارج گردد.
7-10 هر اسانسوری بایستی دارای سوئیچ های حد نهایی باشد که در صورت حرکت بیش از حد کابین، آن را برای جلوگیری از بروز خطرات احتمالی از حرکت باز دارد. این سوئیچ های بایستی قبل از تماس کابین و وزنه تعادل با ضربه گیرها عمل نماید. د رچنین شرایطی آسانسور بایستی خارج از سرویس باقی بماند.
8-10 کلیه سیم کشی و کابل کشی های چاه و موتورخانه بجز روشنائی های ان بایستی در لوله یا کانالهای مخصوص قرار گیرند.
9-10 در کابین بایستی وسیله ای تعبیه گردد که به سهولت قابل تشخیص و در دسترس بوده و جهت اطلاع به بیرون از چاه آسانسور در مواقع اضطراری استفاده شود. این وسیله میتواند زنگ،آیفون،تلفن و یا وسیله مشابه دیگری باشد که با قطع برق نباید از کار بیفتد.
10-10 کلیه حفاظتهای الکتریکی باید بصورت سری درمدار قرار گیرند (بجز استثنائات مجاز)
11-10 کلیدهای توقف اضطراری (STOP) در چاهک، روی سقف کابین و داخل کابینهای بدون درب بایستی تعبیه گردد و باید از نوع دو حالته بوده و طوری باشد که پساز قطع فقط بتوان دستی آنرا به حالت اولیه برگرداند.(در مورد کابینهای دارای درب نصب این کلید در داخل کابین مجاز نیست)
12-10 از ولتاژهای خطرناک (110 به بالا) در تجهیزات چاه و کابین و دربهای طبقات بجز محرکه درب اتوماتیک کابین، پریزها و روشنائی ها نباید استفاده شود.
13-10 اشکالات قطعات الکتریکی نباید باعث عملکرد خطرناک آسانسور شود.
14-10 تابلو تغذیه برق، تابلو فرمان، سیستم محرکه و اتاقک ( کابین ) باید سیتم اتصال زمین (EARTH) مناسب داشته باشند.
15-10 درهر صورت د رکلیه موارد الکتریکی آسانسور باید استاندارد های مربوط رعایت گردد.
16-10 کلیدهای اصلی:
1-16-10 هر آسانسور باید دارای یک کلید اصلی دو حالته باشد که ظرفیت قطع بالاترین شدت جریان اصلی را داشته باشد.این کلید نباید روشنائیهای موتورخانه، چاه و کابین،هواکش کابین،پریزهای کابین و موتورخانه و زنگ اضطراری را قطع کند.
2-16-10 کنترل کلید اصلی بایستی در نزدیکترین نقطه در دسترس ورودی موتورخانه باشد.
3-16-10 کابل فرمان کابین بایستی مخصوص آسانسور ساخته شده و دارای انعطاف و استحکام کافی باشد.
دستوالعمل های کارکرد و آزمونها
۱-۱۱ رنگ کلیدهای توقف اضطراری قرمز و دکمه زنگ اضطراری زرد و سایر دکمه ها رنگی غیر از این دو رنگ دارند.
۲-۱۱ در کابینهای بدون درب با درج علامت و نوشته از نزدیک شدن افراد و یا بار به آستانه درب جلو گیری شود.
۳-۱۱ جهت جلوگیری از دسترس افراد متفرقه بایستی علائم و نوشته های هشدار دهنده روی درب موتورخانه نصب گردد.
۴-۱۱کلیدهای مختلف داخل موتورخانه برای یک یا چند آسانسور به تفکیک میبایستی مشخص شوند.
۵-۱۱دستورالعمل مشروحی جهت چگونگی حرکت دادن کابین به صورت دستی در مواقع اضطراری بایستی ، در داخل موتورخانه و در محل مشخص موجود باشد.
۶-۱۱ پلاک ظرفیت کابین بر مبنای کیلوگرم و تعداد نفرات مجاز بهمراه نام کارخانه سازنده بایستی با خط خوانا در داخل کابین و درمعرض دید مسافران نصب گردد.
۷-۱۱نقشه های اجرائی و مشخصات فنی اسانسور و تجهیزات ایمنی از قبیل: ۱- دربها و قفل آنها، ۲- کنترل کننده مکانیکی سرعت (گاورنر) ، ۳- ترمز ایمنی (پاراشوت)، ۴- ضربه گیرها، ۵- ترمز سیستم محرکه، ۶- طنابهای فولادی و آویزهای آن بایستی توسط فروشنده مهر و امضا شده و به خریدار تحویل شود.
۸-۱۱ قبل از بهره برداری عادی آسانسورها، حداقل بایستی عملکرد صحیح و کامل تجهیزات ایمنی آزمایش شده و صحت نقشه های اجرائی و مشخصات فنی موضوع ردیف (۷-۱۱) کنترل شود.
۹-۱۱ در برگه گواهی آزمایشات مشخصات اصلی آسانسور و نتیجه آزمایشات فوق الذکر رشته شوند.
۱۰-۱۱ آسانسورهای در حال بهره برداری بایستی توسط شخص یا گرو واجد صلاحیتی سرویس و نگهداری شوند.
مقررات ایمنی آسانسورهای الکتریکی
شرایط کف چاهک های معلق
۱-حفاظت فضاهای مستقر در زیر کابین یا وزنه تعادل
۱-۱ چاههای آسانسور ترجیحاً نباید در بالای فضایی که در دسترس افراد است قرار گیرد.
۱-۲ چنانچه فضاهای در دسترس زیر کابین یا قاب وزنه باشد کف چاه باید برای بار حداقل ۵۰۰۰ نیوتن بر متر مربع طراحی شود و
الف: در زیر ضربه گیر وزنه تعادل ، ستونی محکم تا پایین به زمین محکم صلب شود و یا
ب: وزنه تعادل به پاراشوت (ترمز ایمنی) مجهز باشد.
عمق چاهک آسانسور
۱-۱ در صورتی که فضای جان پناه برای تعمیر کار در ته چاهک در زمان فشرده شدن ضربه گیر زیر کابین به میزان۵٫۰ * ۶٫۰ * ۱ متر تامین گردد و حداقل ارتفاع چاهک را می توان به یک متر برای آسانسورهای تا حداکثریک متر بر ثانیه در نظر گرفت.
۱-۲ برای جبران کم ارتفاعی چاهک می توان به مقدار فاصله مناسبکه بتوان ارتفاع چاهک را پوشش دهد درب طبقه را در پایین ترین طبقه در سطح بالاتری نصب نمود.
۱-۳ برای جبران کم ارتفاعی چاهک می توان از پایین ترین طبقه استفاده نشود که بتوان شرایط مناسب چاله را ایجاد نمود.
۱-۴ در صورتیکه ابعاد چاهک مغایر موارد مذکور باشد بایستی با تمهیدات خاصی و بکارگیری لوازم مکانیکی حداقل فضای جان پناه در هنگام سرویس و مواقع ضروری تامین شود.
ارتفاع موتورخانه
ارتفاع موتورخانه از روی فونداسیون موتور گیربکس تا زیر سقفموتور خانه حداقل مقداری باشد که تعمیرات امکان پذیر باشد.
سیم اتصال زمین (Earth)
۳-۱ برای آسانسورهای نصب شده در ساختمان های با ارتفاع حداکثر هشت طبقه از مالک ساختمان تعهد گرفته شودظرف مدت ۶ ماه نسبت به ایجاد چاه ارت در ساختمان اقدام نماید.
۳-۲ برای ساختمانهای بالاتر از هشت طبقه که دارای صاعقه گیر هستند بایستی ارت داشته باشد.
چاه آسانسور
برای آن دستهاز چاههای آسانسور که از آن وسایل متفرقه به غیر از تجهیزات آسانسور عبور داده شده است مقرر شد که تجهیزات متفرقه بنحو مناسبی با ورق گالوانیزه با ورقی که با پوشش ضد زنگ پوشش داده شده است البته با رعایت فواصل ایمنی پوشش داده شود.
ابعاد چاه و چاهک
مقرر شد کمیته فنی صنف آسانسور ها حداکثر تا پایان آبان ماه ابعاد چاه و چاهک و موتورخانه و محاسبات ترافیک آسانسور را در اختیار شورا قرار دهد تا تصمیم گیری نهایی انجام پذیرد.
کابل تراولینگ :
کابل تراولینگ ترجیحا از تابلو فرمان تا کابین آسانسور یک تکه باشد ، و در موارد خاص جعبه اتصال دروسط چاه قابل قبول میباشد به شرط اینکه کلیه سیم شماره گذاری شده و ازترمینالهای مناسب استفاده شده باشد و جعبه تقسیم کمر چاه هم با در پوش مناسب و در جای خود بطور محکم مستقر شده باشد و حداقل فاصله ایمنی با قطعات متحرک رعایت شده باشد.
۳- حداکثر سرعت آسانسورهایی که از قبل نصب شده اند با نیروی محرکه تک دور (بدون سیستم تنظیم کننده سرعت) نبایستی بیش ازنیم متر بر ثانیه باشد و ضمنا حداکثر خطای همترازی باید ۴۰+ میلیمتر در نظر گرفته شود و این نوع آسانسورها ر ساختمان های کم ارتفاع و کم ترافیک استفاده شود.
ریل آسانسور ریلهای آساسنور
در صورت نداشتن گواهی و تایید یه ، ریلها بصورت عینی مورد بازرسی قرار گیرد و به تشخیص عینی بازرس با در نظر گرفتن مشخصات ذیل ریلها مخصوص آسانسور باشد و تاییدیه از سازنده و یا نصاب آسانسور اخذ شود.
۸-۱ استفاده از میلگرد بجای ریل وزنه و جوشکاری ریلها به همدیگر یا به ساختمان قابل قبول نمیباشد.
۸-۲ سطح مقطع ریل به صورت T با شد دارای گاورنر و مادگی بوده و باپشت بند مخصوص به صورت صلب به هم متصل شود.
۸-۳ در صورت ساخت داخل داشتن تایید اداره کل خدمات مهندسی وزارت صنایع مبنب بر استاندارد بودن آن کافی است.
با توجه به تصریح استاندارد که ریل آسانسر بایستی صلب (DRAWNSTEEL RIGID) باشد و ریل به کار رفته در آسانسورهای شرکت مغایر با این مشخصات فنی میباشد لذا مورد تایید قرار نگرفت و حداقل بایستی ریلهای کابین تعویض شود
تامین آسانسورهای بدون درب محافظ کابین
ایمنی برای کابین های درب از دو وسیله ایمنی الکتریکی ذیل تامین شود.
۵-۱ با استفاده از دو چشم الکترونیک که در ارتفاع ۱۰ سانتیمتر و ۶۰ سانتیمتر از آستانه ورودی (کف کابین) تامین شود.
۵-۲ با استفاده از یک سیل متحرک مجهز به کلید قطع کننده و یک چشم الکترونیک حدودا در ارتفاع ۶۰ سانتیمتری نصب شده تامین شود.
ارتفاع درب طبقات
کوتاه بودن درب طبقات از حد مجاز مقررات با ارتفاع کوتاهتر از دو متر مردود می باشد.
۷- مقرر شد در موارد ایمنی دربهای اتوماتیک بطور گسترده تری بررسی و نسبت به تعیین مقررات مورد نیاز آن اقدام لازم معمول شود. این بررسی توسط کمیته فنی صنف آسانسور و حداکثر تا پایان ماه جاری انجام خواهد شد.
قفل بدون زبانه شیب دار
برای این نوع دربهاکه از قفل زبانه بدون شیب استفاده شده است مردود شناخته شود.
موتورخانه و کف چاله و چاه و دیواره ها
تاییدیه مهندس ناظر برای مقاومت موارد مقررات ایمنی در مقابل بارها و نیروها کافی باشد.
گاورنر و پاراشوت
در صورت نداشتن تاییدیه سازنده گاورنر و پاراشوت و همچنین پلاک مشخصات بر روی آنها مراحل ذیل جهت تست گاورنر انجام پذیرد و تاییدیه از سازنده یا نصاب آسانسور اخذ شود.
۷-۱ در صورتی که گاورنر دارای شیار دوم جهت تست باشد عملکرد پاراشوت و گاورنر بوسیله شیار انجام پذیرد.
۷-۲ در صورتی که گاورنر دارای شیار دوم باشد عملکرد پاراشوت با فعال نمودن گاورنر بوسیله دست انجام پذیرد.
۷-۳ جهت چرخش صحیح عملکرد گاورنر و جهت عملکرد میکرو سوئیچ گاورنر باید کنترل شود و هنگامیکه میکرو سوئیچ بصورت دستی قطعمی شود سیستم محرکه باید قطع گردد.
۷-۴ تست عملکرد گاورنر و پاراشوت با سرعتی معادل نامی آسانسور با وزنی برابر صددرصد بار انجام پذیرد.
طناب فولادی
بدلیل نداشتن گواهی و تاییدیه به تشخیص عینی بازرسی با در نظر گرفتن مشخصات ذیل طناب فولادی بایستی مخصوص آسانسور باشد و تاییدیه از سازنده یا نصاب آسانسور اخذ شود.
۹-۱ مغزی طناب فولادی از نوع کنف خود روغنکار باشد.
۹-۲ نوع بافت حداقل ۱۹*۸ و یا ۱۹*۶ باشد.
براکت های ریل
در صورت عدم حاسبه و نقشه اجرایی چاه فواصل براکت ها طبق جدول ارائه شده در نظر گرفته شود.
اندازه گیری جریان و دورسنجی الکتروموتور
جدول مربوط به اندازه یری جریان و همچنین دورسنجی الکتروموتور در مرحله دوم بازرسی قرار گیرد.
آسانسور نمادار
آسانسور نمادرا آسانسوریست مسافری که کابین آن دارای قسمت های بزرگ و شفاف است که مسافران از آن طریق می توانند بیرون کابین را ببینند.
چاه آسانسور می تواند با صفحات بزرگ شفاف پوشیده شده باشد یا بطور عمده باز باشد.
۱-۱ ایمنی :
در صورتیکه قسمتهای شفاف کابین شیشه ای باشد پاراشوت آن بایستی از نوع تدریجی (PROGRESSIVE TYPE) و در صورتیکه قسمت های شفاف از طلق باشد و سرعت آسانسور نیز بیشتر از یک متر بر ثانیه نباشد تا آخر پایان سال ۷۷ نصب شده باشند میتواند از نوع پاراشوت لحظه ای استفاده نمود.
۱-۲ پوشش چاه:
چاه آسانسور در طبقاتی ممکن است در دسترس عموم باشد باید دارای پوششی به شرح ذیل باشد.
الف-این پوشش می تواند شیشه ای باشد.
ب-ارتفاع دیواره ها باید از سطح هر دسترسی حداقل ۵٫۲ متر باشد.
ج-ارتفاع دیواره ها از سمت ورودی آسانسور حداقل ۵٫۳ متر باشد.
د-در پایین ترین طبقه یا زیر آن فضایی برای پرسنل سرویس کار تامین شود به نحوی که بتواند به قسمت های خارجی کابین برای نظافت یا سرویس دسترس پیدا نماید و حداقل فاصله افقی بایستی ۴۵ سانتیمتر باشد.
کابین
۲-۱ قسمت های شفاف کابین باید بگونه ای طراحی و نصب شوند که بارهای عمودی از طرف کابین به آن وراد نشود و قاب (محل استقرار) آنها بگونه ای باشد که بتواند بدون تغییر شکل مهمی بارهای افقی وارده را تحمل نماید.
یادآوری : بار افقی ممکن است از طرف مسافران وارد شود.
۲-۲ صفحات شفاف از نظر مقاومت مکانیکی و مقاوم در برابر آتش بایستی مطابق با بند ۵-۶ مقررات ایمنی آسانسور باشد.
۲-۳در صورتیکه از مواد شفافی به غیر از شیشه استفاده شود باید از نظر مقاومت مکانیکی و مسایل مطروحه بالا برابر باشد.
۲-۴در صورت استفاده از شیشه، شیشه بایستی Laminated باشد و حداقل ضخامت آن ۵٫۱۱ میلیمتر باشد.
۲-۵ در صورت استفاده از شیشه جام با ضخامت حداقل ده میلیمتر بایستی سطوح ان طرف شیشه که در دسترس مسافر نباشد بوسیله لایه پلاستیکی چسب دار مخصوص پوشش داده شود.
۲-۶ حداقل ضخامت آینه های استفاده شده جهت دکور آسانسور بایستی ۶ میلیمتر باشد و باید شیشه آن Laminated یا Toughened باشد و در صورتیکه از آینه با شیشه معمولی استفاده شده باشد بایستی سطوح پشت اینه بوسیله لایه پلاستیکی چسب دار مخصوص پوشش داده شود.
آسانسورهای نصب شده در فضای آزاد
در شرایط محیطی غیر عادی که در آن باد شدید ، باران، برف و یخبندان قبال پیش بینی است باید از استفاده از آسانسور در فضای باز پرهیز نمود مگر نصب پوشش کامل (Transparent protective Wall) در نظر گرفته شود ضمن آنکه وجود این آسانسور در محاسبات بار ترافیکی ساختمان نباید منظور شه باشد.
کابین ها با دو مدخل ورودی و خروجی
حداقل یکی از مدخل های ورودی کابین بایستی مجهز به درب اوماتیک یا نیمه اتوماتیک و یا درب آکاردوئی باشد.
حداقل اندازه ها و توصیه هایی برای انتخاب آسانسور
در حال حاضر یکی از مشکلات مهم ساختمانهای بلند مرتبه ، کافی نبودن فضای در نظر گرفته شده برای آسانسور می باشد. این امر یعنی پیش بینی و منظور نمودن فضای کافی با محاسبه تعداد، ظرفیت و سرعت مناسب اسانسورها با توجه به ارتفاع ، جمعیت ساکن ، و کاربری ساختمان ، باید در ابتدای کار یعنی در زمان طراحی ساختمانا مدنظر قرار گیرد. وگرنه پس زا اجرای ساختمان معمولا افزایش چاه آسانسورها بسیار مشکل و در اکثر موارد غیر ممکن است.
جزوه پیوست که به منظور راهنمایی برای حل این مشکل تدوین شده از دو قسمت اصلی به شرح زر تشکیل شده:
قسمت اول-حداقل هایی برای انتخاب تعداد،ظرفیت و سرعت اسانسور برای ساختمانهای مسکونی می باشد. این حداقل ها بر مبنای زمان اسمی طی مسیر Nominal Travel Time (N. T. T) ۴۰ ثانیه ، از استاندارد بین المللی ایزو ۴۱۹۰٫۶ برگرفته شده اند.
بدیهی است تعیین دقیق آسانسورهایمورد نیاز ساختمانها باید بر مبنای نمودارها و استانداردهای جهانی معتبر، توسط شرکتهای متخصص انجام گیرد. قسمت دوم- شامل جداول اندازه های چاه و اتاقک (کابین) و موتورخانه با توجه به ظرفیت آسانسور ها برای ساختمانهای مسکونی، غیر مسکونی و بیمارستانها و همینطور آسانسورهای خودروبر می باشد.
برای راهنمایی بیشتر دو برگ نقشه ساده شده چاه، موتورخانه و اتاقک آسانسورهای الکتریکی و هیدرولیک نیز به این قسمت ضمیمه گردیده است.
باید بر این نکته تاکید کرد که در طراحی و تعیین اندازه های چاه آسانسور ها، مبنای اصلی استانداردهای معتبر جهانی، و در این مورد بخصوص EN ۸۱ که مورد قبول اکثر کشورهای اروپایی است می باشد.
پس از هر گونه تغییری در اندازه هابشرط آنکه با در نظر کارشناسان متخصص انجام شده وو ناقص استاندارد EN ۸۱ نباشد، قابل پذیرش است.